Zez u dzieci może mieć postać wrodzoną lub też nabytą. Pojawienie się zeza może wiązać się z nieleczoną wadą wzroku. Jednak odwrotna sytuacja także występuje, gdyż zez prowadzi do niedowidzenia oka zezującego. Oczywiście zez może dotyczyć jednego lub obydwu oczu. W niektórych przypadkach zez u dzieci ma postać jawną, w innych ukrytą. Dlatego niezbędne są badania u okulisty. Pomocna może być również ortoptyka. Warszawa jest miastem, gdzie specjaliści ortoptyki zajmują się szeroko pojętą rehabilitacją dzieci dotkniętych chorobą zezową. Warto zastanowić się, kiedy należy udać się z dzieckiem do ortoptyka.
Zanim udasz się do ortoptyka, sprawdź stopień niedowidzenia u dziecka u ortoptyka
Jak w przypadku każdego schorzenia z wizytą u lekarza specjalisty nie należy czekać. Zez nie cofnie się samoistnie, ale odpowiednie działanie rehabilitacyjne i korekcyjne może zapobiec konieczności wykonania operacji. Oczywiście wszystko zależy od stopnia niedowidzenia i zezowania. Warto wiedzieć, że badanie okulistyczne można wykonywać już u noworodków. Badanie dna oka pozwala poznać czy występują jakieś nieprawidłowości. Dzieciom kilkumiesięcznym, aby ocenić ostrość widzenia pokazuje się obrazki i ocenia ich reakcję. Na podstawie odpowiednich badań można bardzo dokładnie określić czy u dziecka występuje problem niedowidzenia. Oczywiście jeśli zauważyłeś już u dziecka zeza, a nie tylko wadę wzroku, możesz udać się do specjalisty, który jest nie tylko okulistą ale również ortoptykiem. Dlaczego to takie ważne?
Ortoptyk przeprowadzi badanie oceniające wszystkie parametry wzroku
Na prawidłowe widzenie składa się percepcja, czyli zdolność do postrzegania dwóch różnych obrazów na siatkówkach oczu, fuzja, a także stereoskopia. Proces łączenia dwóch obrazów z siatkówek w jeden, a także widzenie przestrzenne świadczą o prawidłowym widzeniu obuocznym. W przypadku niedowidzenia i oka zezującego następują zaburzenia w jednym z obszarów i widzenie stereoskopowe jest niemożliwe. Aby nie dopuścić do pogłębienia niedowidzenia stosuje się ćwiczenia ortoptyczne. Najpierw jednak konieczna jest odpowiednia diagnostyka. Badanie wykonywane jest na urządzeniu zwanym synoptoforem. Dziecko przez specjalne tuby obserwuje obrazki jednym i drugim okiem i odpowiada na pytania ortoptysty. Przy ćwiczeniach oka zezującego stosowane jest zasłanianie oka zdrowego. W ten sposób niejako zmusza się oko zezujące do prawidłowego postrzegania przedmiotów, czy koordynacji wzrokowo-ruchowej, gdyż oko niezezujące nie może przejąć jego roli. W przypadku mocno zezujących oczu konieczna może być korekcja operacyjna, czyli skrócenie nerwu bądź jego przemieszczenie. Bywa, że zabieg taki podzielony jest na etapy. Czasem także potrzebna jest ponowna korekcja zeza. Najczęściej jednak u dzieci przed 6 rokiem życia można doprowadzić do prawidłowego widzenia stereoskopowego, które wykształca się właśnie do tego wieku. Oczywiście nie znaczy to, że starszym dzieciom nie można pomóc. Jednak w późniejszym wieku operacje zeza mają charakter jedynie estetyczny, gdyż niedowidzenia nie można już skorygować.
Problemy w szkole mogą być wynikiem optodysleksji
Zaburzenia w prawidłowych ruchach gałek ocznych, akomodacji, a także widzeniu przestrzennym prowadzą do problemów w czytaniu i pisaniu. Takie zaburzenie rozwojowe zostało nazwane optodysleksją. Tutaj można pomóc dziecku zapisując je na wizytę do ortoptyka. Regularne ćwiczenia ortoptyczne trwające od dwóch miesięcy do nawet kilku lat mogą pomóc pozbyć się tego problemu. Warto zauważyć, że tego typu problemy mogą pojawić się również u dzieci, które nie mają wady wzroku. Z optodyskleksją związane są także problemy z geometrią czy orientacją przestrzenną. Zatem ćwiczenia mogą pomóc dziecku nadrobić zaległości wynikające z dysfunkcji. Zatem jeśli dziecko ma stwierdzoną dysleksję, warto udać się z nim do ortoptyka w celu sprawdzenia czy problem nie tkwi w zaburzeniach widzenia.
Co jaki czas należy powtarzać badania ortoptyczne?
Ponieważ zez może mieć charakter ukryty stan wzroku dziecka najlepiej kontrolować co roku, w przypadku wcześniej stwierdzonych jakichkolwiek nieprawidłowości w widzeniu. Szybka reakcja w pierwszych latach życia dziecka może mu pomóc wrócić do pełnej sprawności widzenia. Zaniedbanie kwestii szybkiej diagnostyki zeza powoduje, że z niedowidzeniem dziecko będzie musiało borykać się przez całe życie. Wczesne wykrycie zeza, może również spowodować, że operacja nie będzie konieczna i wystarczą ćwiczenia ortoptyczne i noszenie okularów korekcyjnych do momentu uzyskania ostrego widzenia stereoskopowego.
Wyraźnie widać jak wiele może zdziałać ortoptyka. Warszawa jest miastem, gdzie w gabinetach ortoptycznych leczy się wielu młodych pacjentów, których zez z czasem zostaje całkowicie zniwelowany. Kluczem jest zawsze szybka diagnostyka. W innym przypadku pozostają zabiegi estetyczne i noszenie okularów przez całe życie.
